W tym wpisie przedstawię formę podliczania ilości wątku na całą tkaninę. Poniższa tabela będzie najlepszym przykładem jaką gęstość osnowy wybrać do przędzy wełnianej.
Osnowa jak szkielet
Gęstość osnowy wpływa na grubość i elastyczność samej tkaniny. To, jaką wybrać będzie zależeć od samego projektu. Kiedy mamy do czynienia z bardzo szczegółowym obrazem typu gobelin, ta osnowa powinna być gęstsza. W końcu zależeć nam będzie na uwzględnieniu małych szczególików, jak błysk w oku czy delikatne obrysy. W przypadku kilimu (zwłaszcza kiedy ma nam służyć jako dywan lub inna tkanina użytkowa), ilość nici może być mniejsza. Jaki surowiec wybrać do osnowy omówiłam już we wcześniejszym wpisie TUTAJ.
Ile tego wątku?
Przy doborze wątku kieruj się tą prostą zasadą:
GĘSTO nałożona osnowa = CIENKI wątek
RZADKO nałożona osnowa = GRUBSZY wątek
Oczywiście przy rzadko nałożonej osnowie można tkać cienkim wątkiem, jednak wtedy potrzeba więcej pracy. Na dodatek tkanina ma tendencje do zwężania się lub gorszego układania.
W przypadku tkanin artystycznych / unikatowych / eksperymentalnych zasada ta nie obowiązuje, ale warto ją znać. W przeciwnym razie będziemy skonfundowani i tkanina będzie się strasznie rozłazić, falować lub nadmiernie zwężać wbrew naszym wcześniejszym planom. Można w takiej sytuacji powiedzieć „tak miało być”, ale wrażenie pokraczności dzieła pozostanie.
Tabela wątków i osnowy
W poniższej tabeli przedstawiłam fragment moje książki „Sploty od kuchni”. Dodatkowo możecie znaleźć zastosowanie tego podliczania w każdym produkcie zawierającym przędze do tkania, np. TUTAJ.
Tabela do podliczania wątków na różnych osnowach i dwóch splotach – płótno i ryps.
Interpretacja tabeli
Próbki tkanin są zrobione jak to się robi w robótkach dziewiarskich – 10 na 10 cm, czyli 100 cm² (0,01 m²). Biorąc pierwszy przykład z brzegu (zaznaczony w tabeli na pomarańczowo)- przy osnowie 1,5 mm o gęstości 20 nici na 10 cm i wątku podwójnym, potrzebujemy 12 metrów przędzy. Użyłam wełny „gobelinówki” podwójnie skręcanej -2,5/3,0 mm. Można ją dostać w moim sklepie np. TUTAJ. Jeśli chcemy zrobić kilim 70×100 cm = 7000 cm² (0,7m²) przeprowadzimy działanie matematyczne w ten sposób:
7000 : 100 = 70 lub 0,7 : 0,01 = 70
70 x 12m = 840m
Daje nam to około 560g przędzy wełnianej (patrz paragraf „Wyjątkowość wątku i osnowy”).
Zawsze trochę więcej materiału
Kolejną rzeczą jaką należy uwzględnić jest to, że co drugi rząd owinęłam pierwszą i ostatnią nić osnowy. Użyłam więc odrobinę więcej materiału. Tą metodę wzmacniania brzegu zastosowałam jednocześnie w splocie płóciennym jak i w rypsach. Również musisz pamiętać o tym, że im więcej kolorów (płaszczyzn o innym wątku) zastosujesz w tkaninie, tego materiału będzie więcej. Mogę podać przykład następujący – przy tkaninie jednokolorowej o wymiarze 0,7 m² tej przędzy przygotuję około 600g (zawsze z nadwyżką!), za to w przypadku wzorzystego kilimu, jak to jest w CONCEPT 1 – przygotuję łącznie o co najmniej 100g więcej.
Detal kilimu o podwójnym wątku na szerokiej osnowie (20 nitek na 10 cm)
Wyjątkowość wątku i osnowy
Każdy tka inaczej, a więc i podana propozycja przeliczania wątku powinna być traktowana jako wartość „mniej więcej”. Wszystko zależy od waszej wprawy i doświadczenia w kładzeniu wątku. Zwrócić trzeba również uwagę na rodzaj przędzy i jej parametry. Specjalnie w tabeli dałam wartości wełny w metrach, nie podając jej wagi. Średnio 1 g przędzy wełnianej ma 1,5 metra, ale zależy to od poziomu zanieczyszczenia materiału i jego zmiennej grubości.
Podsumowanie
Podsumowując – jeśli zależy Ci na szczegółach w tkaninie, wybieraj gęstą osnowę i cienki wątek. Kiedy Twoja praca ma być grubsza i będzie służyć jako dywan lub tkanina użytkowa wybieraj osnowę grubszą i rzadszą z podwójnym wątkiem. Również pamiętaj, że przy używaniu tej tabeli zawsze przygotuj sobie więcej materiałów. Nie chcemy w końcu zostać z niedokończoną pracą i szukaniem odpowiedniego koloru.
A jakie wy najczęściej macie parametry w swoich tkaninach, gęsta czy rzadka osnowa?
A może stosujecie zupełnie inne podliczania?
